Dood vaccin: bescherming uit de reageerbuis

Dood vaccin: bescherming uit de reageerbuis

Een koud schot, de naald, het gips – wat voor sommigen slechts enkele seconden duurt, wordt voor anderen een virtuele eeuwigheid.

.

Niettemin gaan de meesten van ons naar de huisarts als het vaccinatieboekje alarm slaat. Maar wat is eigenlijk een vaccinatie? Hoe werkt immunisatie? Wat is er zo bijzonder aan een geïnactiveerd vaccin en wat moet je doen als je een vaccinatie hebt gemist?

Vaccinatie is geen vaccin.

Vaccinatie: de geschiedenis

.

De term „Vaccinatie“ of ook „Vaccinatie“ dateert uit de 18e eeuw. In die tijd heersten er pokken in Europa en stierven mensen in rijen. Vooral baby's worden het slachtoffer van de dodelijke uitslag met hoge koorts. Na veel pijn en ellende lukt de ommekeer eindelijk! De Britse arts Edward Jenner toonde moed en besmette een jongen met koepokken. Vandaag de dag een strafbaar feit en ondenkbaar. Maar het idee erachter is geniaal: de immunisatie van het menselijk lichaam tegen ziekteverwekkers.

.

De dokter snijdt de virussen onder de huid van de jongen – injecties bestaan op dit moment niet – en doet een spectaculaire observatie. De jongen ontwikkelt een immunisatie tegen menselijke pokken. Hiermee bereikt Jenner een mijlpaal in de geneeskunde. Hij noemde zijn werkzame stof naar het Latijnse woord voor koe (vacca„Vaccin“ en legde daarmee de basis voor ümeer dan 200 jaar voortgezet onderzoek op dit gebied. 

Totoxiciteit.

Vaccinatie: wanneer ziekteverwekkers beschermen

.

Vandaag de dag maken we onderscheid tussen dode, levende, mRNA en vector vaccins. De laatste twee bevatten blauwdrukken voor de productie van speciale eiwitten, de andere echte ziekteverwekkers. Maar ze hebben allemaal één ding gemeen: ze trainen ons immuunsysteem om met noodsituaties om te gaan.

In het geval van het dode vaccin bevat de geïnjecteerde vloeistof ziekteverwekkers die gedood zijn en zich niet meer kunnen voortplanten. Dit gebeurt meestal via fysische of chemische processen die de ziekteverwekkers onschadelijk maken. Bij de prik komt dan een gedoseerde hoeveelheid van deze ziekteverwekkers ons organisme binnen via de inhoud van de spuit. Vanaf dit moment staat ons immuunsysteem op scherp en bereidt zich voor op de strijd tegen de aliens.

Hoe werkt immunisatie?

Het proces is vrijwel identiek aan dat van een natuurlijke immunisatie: Elke dag verricht ons immuunsysteem waardevol werk om ons te beschermen tegen alle mogelijke ziekteverwekkers. Cilia, speeksel, traanvocht, bronchiaal slijm of zelfs onze huid houden aanvankelijk veel ziekteverwekkers op afstand. Als de vreemde stoffen echter dieper in ons lichaam komen, staan speciale afweercellen hen in de weg.

Deze afweercellen bestrijden de binnendringende virussen, bacteriën, ziektekiemen of schimmels. Soms met gemak, soms met een flinke krachtsinspanning.

Daaruit ontstaan antilichamen. Als het lichaam en de ziekteverwekker elkaar weer ontmoeten, herinnert het immuunsysteem zich de plagen dankzij ons zogenaamde immunologische geheugen. Het herkent ze en worstelt ze neer met behulp van zijn kleine helpers.

Na toediening van een geïnactiveerd vaccin gebeurt er niets anders dan het gecontroleerde verloop van deze natuurlijke immunisatie – alleen met dode ziekteverwekkers die uit de spuit komen. Ze worden gebruikt ter bescherming tegen ziekten die het lichaam niet aankan.

De familie van geïnactiveerde vaccins omvat vaccins tegen de volgende ziekten:

.
  • Diphtheria
  • Infantiele verlamming
  • Kinkhoest
  • Tetanus
  • Hepatitis B
  • Hib (Haemophilus influenzae type b)

Vergeet niet te poetsen

.

Omdat geïnactiveerde vaccins snel kunnen afbreken, wordt vaak een booster aanbevolen. Dit gebeurt meestal met regelmatige tussenpozen en dient om de immuunrespons te versnellen.

In het geval van tetanusvaccinatie wordt de eerste vaccinatie gegeven op de leeftijd van 2 maanden. Als het kind 4 maanden oud is, wordt de tweede vaccinatie gegeven. Op de leeftijd van 11 maanden is het tijd voor de derde vaccinatiedosis, voordat de vaccinatie op kleuterleeftijd wordt herhaald. Daarna gaan we met de tetanusvaccinatie elke 10 jaar naar de huisarts.

Levenslange immunisatie met levende vaccins

In tegenstelling tot geïnactiveerde vaccins bevatten levende vaccins
 kleine hoeveelheden levende pathogenen. Deze kunnen zich vermenigvuldigen, maar ze zijn zo verzwakt dat de ziekte niet wordt uitgelokt. In zeer zeldzame gevallen kan na vaccinatie slechts een milde, maar niet besmettelijke reactie optreden. De vaccins tegen waterpokken, mazelen, bof en rhinitis, bijvoorbeeld, zijn levende vaccins.

Een vergelijking van dode en levende vaccins

.

Waar het dode vaccin zijn werking relatief snel verliest, duurt de bescherming van het levende vaccin meestal levenslang. Een absoluut nadeel ten opzichte van de dode vaccinatie is echter de onverenigbaarheid ervan voor immuungecompromitteerde personen. Immuundeficiënties kunnen ervoor zorgen dat de levende ziekteverwekkers zich sterker verspreiden en mogelijk schadelijk zijn voor risicopatiënten.

Vaccinatie is niet geschikt voor mensen met immuundeficiënties.

Vaccinatie versäumt? Passieve immunisatie


Als we ons niet tegen bepaalde ziekten laten vaccineren, zijn er nog steeds manieren om schade af te wenden als we worden besmet. 

Met een passieve immunisatie in de vorm van een antiserum kunnen ziekten nog steeds worden bestreden en behandeld. Het serum zelf bestaat uit het bloedvocht van gevaccineerde mensen of zoogdieren. De geïnjecteerde antilichamen  zetten zich onmiddellijk op het pad van de ziekteverwekkers. Zo kunnen ziekten als difterie, hepatitis A en B, mazelen, rhinitis en tetanus worden bestreden zonder vaccinatie.

Het genezen van het immuunsysteem is geen kwestie van vaccinatie.

Hotly debated

Vaccinatie is vanaf het begin een bron van controverse geweest. Angst en talrijke meningen overheersen onder de bevolking. De wetenschap stelt dat het belangrijke instrumenten zijn om mensen tegen ziekten te beschermen. Maar de focus ligt niet alleen op onze eigen gezondheid. Het welzijn van onze medemensen en de beheersing van ziekten spelen ook een belangrijke rol bij het gebruik van vaccins.

Het feit is: Een goed functionerend immuunsysteem is de sleutel tot een gezond leven. Vaccinaties kunnen helpen het immuunsysteem voor te bereiden op noodsituaties. Maar ze zijn zeker geen wondermiddel voor een vitale levensstijl. Een evenwichtige voeding en voldoende lichaamsbeweging zijn minstens even belangrijk voor een krachtig immuunsysteem. Daarnaast kunt u met vitaminen en mineralen een verdere bijdrage leveren aan de ondersteuning van uw immuunsysteem.